محرک جدید برای رونق بورس

گروه اقتصاد کلان: سرانجام محدودیت دامنه نوسان برداشته خواهد شد و حالا در جدیدترین تصمیم قرار است که این دامنه طبق اعلام رئیس سازمان بورس به مثبت و منفی 6 درصد افزایش پیدا کند. طبق اعلام مجید عشفی دامنه نوسان از تاریخ ۹ تیرماه به ۶ درصد تغییر می کند.

به گزارش «تجارت آنلاین» ،مجید عشقی با اشاره به اینکه درآخرین جلسه هیات مدیره، با پیشنهاد بورس تهران مبنی بر تمدید مهلت یکساله شرکت های ایران خودرو و سایپا جهت خروج از ماده 141 قانون تجارت موافقت به عمل آمد. رئیس سازمان بورس گفته است؛ همچنین پس از ارائه گزارش کارشناسی مدیریت نظارت بر بازار در خصوص دامنه نوسان و بررسی سناریوهای مختلف، مقرر گردید دامنه نوسان معاملات در کلیه بازارها به استثنا بازار پایه از تاریخ 1403/04/09 به 6+- تغییر یابد. کارشناسان معتقدند با این تصمیم در کوتاه مدت می توان انتظار افزایش معاملات در بازار سهام را داشت و در مجموع رونق نسبی می تواند در میان مدت به بازار برگردد. چرا که در این مدت با محدودیت دامنه نوسان به مثبت و منفی 2 درصد عملا نوسان گیران از بازار خارج شده بودند و همین موضوع نمود خود را در سطح ارزش معاملات نشان داد.

دامنه نوسان؛ اهرم کنترلی بازارساز
دامنه نوسان یکی از قوانین مهم در شرایط هیجانی بازار است. طبق این محدودیت، قیمت هر سهم در هر روز معاملاتی حداکثر به همین میزان دامنه نوسان اعلام‌شده می‌‌‌تواند افزایش یا کاهش پیدا کند. محدودیت دامنه نوسان توسط قانون‌گذاران بازار برای حفاظت از منافع سرمایه‌گذاران در برابر نوسان‌های شدید قیمت سهام که معمولا به واسطه عدم‌تعادل در عرضه وتقاضا یا معاملات سفته‌بازی ایجاد می‌شود، ایجاد شده است. طبق ماده ۳۲ قانون بازار سرمایه، در صورت وقوع شرایط اضطراری، هیات‌مدیره سازمان بورس می‌‌‌تواند معاملات را حداکثر به مدت سه‌روز متوقف کند. اما در مواقعی که تصمیمی مبنی بر کاهش این دامنه گرفته می‌شود، اهدافی همچون کاهش آشفتگی بازار جهت محافظت از سرمایه سرمایه‌گذاران، جلوگیری از دست‌کاری قیمت و دیگر بحران‌ها، مورد نظر است. باید بدانیم اگر هم کاهش دامنه نوسان ادامه‌دار شود، نه‌تنها کاربرد خود را از دست می‌دهد، بلکه عواقبی همچون تاخیر در کشف قیمت، عکس‌العمل بیش از اندازه، دخالت در معاملات، تسریع نوسان‌ها و اثر ربایشی را تشدید می‌کند. می‌دانیم که جهت ایجاد بازار کارای اوراق بهادار، تقابل عرضه و تقاضا موجب کشف قیمت نزدیک‌تر به ارزش واقعی اوراق می‌شود. این امر به این معنی است که حتی محدودیت مجاز دامنه نوسان نیز می‌تواند اثر منفی بر تقابل عرضه و تقاضا بگذارد؛ چه برسد به کاهش این محدودیت در مدت طولانی. از طرفی با توجه به حادثه بالگرد آقای رئیسی و هیات همراه، وضعیت انتخابات و سیاست‌‌‌های جدید دولت، ترس و ابهام در بازار ایجاد کرده است؛ بماند که این ابهام در خصوص انتخابات آمریکا هم از قبل وجود داشت. همچنین علاوه بر دامنه نوسان باید دیگر متغیرهای اقتصادی و سیاسی، ریسک‌های سیستماتیک، نرخ‌های جهانی، تصمیماتی که از طرف مدیران دولتی برای صنایع بورسی اتخاذ می‌شود، عوامل درون سازمانی و برون‌سازمانی و… را موثر بر روند بازار دانست. هرچند کلیه شرکت‌ها موظفند در شرایط اضطراری، به‌منظور کنترل استرس بازار، استراتژی معاملاتی از پیش‌ تعیین‌شده داشته باشند؛ اما شرکت‌های فعال در بازار یک طرف قضیه هستند و در طرف دیگر بخش اعظم سهامداران خرد آسیب‌دیده قرار دارند که باید توجه ویژه‌ای به آنها داشت. با توجه به تداوم بی‌جانی بازار و به دنبال آن بی‌اعتمادی سهامدار، توجه به سودهای بدون ریسک افزایش یافته و عملا فرآیند ریسک و بازده کمرنگ شده است که این به خودی خود به بورس لطمه می‌زند، این روزها هم مشکل اساسی بورس عدم‌نقدینگی است. پس انتظار می‌رود در این شرایط عمیقا و اساسا تصمیماتی اتخاذ شود که باعث تقویت نقدینگی در بازار سرمایه شود.

ارزیابی کارشناسی
امیر‌حسین‌ جنانی کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در این باره اظهار کرده است: روز‌های سخت و کابوس‌وار تمام‌نشدنی از ریزش بازار پیش روی سهامداران قرار گرفته و دامنه محدود نوسان باعث شده سهم‌ها به راحتی صف فروش و صف خرید بشوند‌، یک روز شاهد رنج مثبت و خرید در ارقامی بالاتر از حتی دامنه فردا هستیم و یک روز رنج منفی و فروش در ارقامی پایین‌تر از دامنه فردا و گاهی مثل شنبه چند فروشنده درشت با فروش‌هایشان یک یا چند سهم بزرگ را با توجه به دامنه محدود صف فروش می‌کنند و برای فردا فشار فروش مضاعف ایجاد می‌کنند. او ادامه داد: هرچه هست این دامنه فعلا بلای جان بازار شده و نقدشوندگی و جذابیت بازار برای گردش پول را به چالش کشیده و همین دو مساله باعث تماشاگر شدن بسیاری از فعالان بازار شده است. از طرف دیگر با وجود ارزش معاملات 3/1‌همتی که حتی برای این دامنه هم یک رقم کم و عجیب غریب محسوب می‌شود شاهد خروج پول حقیقی 510میلیارد تومانی از سهام و حق‌تقدم هستیم که نشان از شروع یک روند جدید از خروج پول حقیقی از بازار دارد و بیش از یک‌سوم از ارزش معاملات شنبه اختصاص به خروج پول حقیقی از بازار دارد. با استفاده از دامنه نوسان بازار گروگان گرفته شده و بیش از هر چیزی به اعتماد‌سازی نیاز دارد و این تصمیمات خلق‌الساعه اعتماد به بازار را هدف گرفته و فرار حقیقی‌ها موید همین داستان است. جنانی تصریح کرد: دامنه نوسان محدود یک حرکت خاص برای محدوده زمانی خاص و در روند فعلی خاص است و صدالبته ایراداتی دارد، دامنه نوسان محدود مشکلاتی برای بازار ایجاد کرده، در حال حاضر بسیاری اذعان دارند که بازار در دامنه ارزنده‌ای قرار دارد، یعنی مشکل بازار ارزندگی نیست. دامنه نوسان وقتی می‌تواند کارکرد درست خود را داشته باشد که مشکل عدم ارزندگی بوده و بازار باید اصلاح کند که شاید دامنه نوسان بتواند جایی مرز تعادل را حفظ کند، هیچ تفاوتی بین دامنه نوسان دو و پنج در ریزش نخواهد بود و همین شدت ریزش را با دامنه ۵درصد هم خواهیم داشت. وقتی جریان پولی که قرار بود در بازار حاضر شود امروز به هر دلیلی با هر شکلی فقط تماشاچی است. فضای فعلی کشور فضای قفل شده و پرهیز از هرگونه تصمیم‌گیری بوده و همین موضوع به بازار سرمایه نیز سرایت کرده است.