
روانشناسی زرد در ایران به دلیل ترکیبی از نیازهای روانی جامعه، کمبود دسترسی به خدمات تخصصی و جذابیت سادهسازی مسائل پیچیده روانشناسی رشد یافته است. بسیاری از مردم با مشکلات روانی و استرسهای روزمره مواجهاند و به دنبال راهحلهای سریع و آسان هستند که روانشناسی زرد با جملات انگیزشی و وعدههای خوشبینی فوری به آنها ارائه میدهد.
از سوی دیگر، هزینه بالای خدمات روانشناسی تخصصی و کمبود روانشناسان مجاز، باعث میشود افراد به سمت منابع ارزانتر یا رایگان روانشناسی زرد گرایش پیدا کنند که معمولاً توسط افراد غیرمتخصص ارائه میشود. این نوع روانشناسی با ارائه توصیههای ساده و کلیشهای، بدون پایه علمی، مخاطبان زیادی را جذب میکند و در شبکههای اجتماعی و رسانهها به سرعت گسترش مییابد.
به گزارش میگنا یکی از عوامل مهم رشد روانشناسی زرد در ایران، ناآگاهی عمومی نسبت به تفاوت روانشناسی علمی و غیرعلمی است. بسیاری از مردم دانش کافی درباره روانشناسی واقعی ندارند و به راحتی تحت تأثیر جملات ساده و جذاب روانشناسان زرد قرار میگیرند که به آنها القا میکنند میتوانند بدون تلاش و با تغییر نگرش به سرعت مشکلات خود را حل کنند. این نوع روانشناسی معمولاً تلاش و کوشش واقعی را نادیده میگیرد و به جای ارائه راهکارهای علمی، به رویاپردازی و وعدههای غیرواقعی میپردازد.
برخی افراد با استفاده از تکنیکهای قانعسازی و حضور در رسانهها، به عنوان روانشناس معرفی میشوند در حالی که فاقد مجوز و تخصص لازم هستند و این موضوع باعث گمراهی بیشتر جامعه میشود.
پیامدهای رشد روانشناسی زرد در ایران شامل آسیبهای روانی و اجتماعی است. این نوع روانشناسی باعث میشود افراد از واقعیتها دور شوند و توان مقابله با مشکلات واقعی را نداشته باشند، به ویژه زمانی که با شکست مواجه میشوند دچار ناامیدی و افسردگی میشوند.
روانشناسی زرد روند درمان را پیچیدهتر و طولانیتر میکند و اعتماد به روانشناسان واقعی را کاهش میدهد. سازمان نظام روانشناسی ایران برای مقابله با این مشکل، لیستی از روانشناسان فاقد مجوز را منتشر کرده است تا مردم بتوانند روانشناسان زرد را تشخیص دهند و از خدمات آنها دوری کنند. با این حال، تا زمانی که آگاهی عمومی افزایش نیابد و دسترسی به خدمات روانشناسی تخصصی آسانتر نشود، روانشناسی زرد همچنان در جامعه ایران رشد خواهد کرد.
بسیاری از افراد به دلیل ناآگاهی یا دسترسی محدود به خدمات روانشناسی تخصصی، به دنبال راهکارهای ساده و سریع میروند که اغلب در قالب مشاورههای غیرعلمی و غیرتخصصی ارائه میشود. این نوع روانشناسی که بیشتر بر پایه شعارهای انگیزشی، توصیههای کلیشهای و بدون پشتوانه علمی استوار است، به جای حل ریشهای مشکلات روانی، تنها به سطحینگری و درمانهای موقتی میپردازد. نبود آموزشهای کافی در مدارس و رسانهها درباره سلامت روان، باعث میشود که مردم نتوانند تفاوت میان روانشناسی تخصصی و روانشناسی زرد را تشخیص دهند و در نتیجه به سمت راهکارهای غیرعلمی جذب شوند.
از سوی دیگر، دسترسی دشوار به خدمات روانشناسی تخصصی نیز یکی از دلایل اصلی رشد روانشناسی زرد در ایران است. هزینههای بالای جلسات مشاوره، کمبود روانشناسان متخصص در مناطق مختلف و عدم حمایتهای کافی از سوی نظام سلامت، باعث شده که افراد به سمت گزینههای ارزانتر و در دسترستر گرایش پیدا کنند. همچنین، فرهنگ جامعه که گاهی به مسائل روانی با دید منفی نگاه میکند، مانع از مراجعه به روانشناسان حرفهای میشود و افراد را به سمت راهکارهای غیررسمی و غیرعلمی سوق میدهد. برای مقابله با این روند، لازم است که آموزشهای گستردهتری درباره سلامت روان در سطح جامعه ارائه شود و زیرساختهای لازم برای دسترسی آسان و مقرون به صرفه به خدمات روانشناسی تخصصی فراهم گردد. تنها با افزایش آگاهی عمومی و تسهیل دسترسی به خدمات علمی و تخصصی، میتوان از رشد روزافزون روانشناسی زرد جلوگیری کرد و سلامت روان جامعه را بهبود بخشید.
دکتر منیر بیگلربیگی مشاور خانواده و سکس تراپ در ادامه آورده است سلامت جنسی و سکستراپی حوزههایی تخصصی در روانشناسی و پزشکی هستند که با هدف بهبود کیفیت زندگی جنسی و روانی افراد طراحی شدهاند. این حوزهها بر پایه دانش علمی، تحقیقات معتبر و روشهای درمانی استاندارد بنا شدهاند و معمولاً توسط متخصصان آموزشدیده و دارای مجوز انجام میشوند. بنابراین، سلامت جنسی و سکستراپی به طور کلی از آسیبهای روانشناسی زرد (روانشناسی عامهپسند یا غیرعلمی) در امان هستند، زیرا روانشناسی زرد بیشتر شامل روشها و توصیههای غیرعلمی، سطحی و گمراهکننده است که بدون پشتوانه تحقیقاتی ارائه میشوند و میتوانند باعث تشخیص نادرست، درمانهای ناکارآمد و آسیبهای روانی شوند.
سلامت جنسی و سکستراپی علمی با توجه به پیچیدگیهای روانی، جسمی و اجتماعی مرتبط با مسائل جنسی، نیازمند رویکردهای تخصصی و دقیق است که از اعتبار علمی برخوردارند و در نتیجه کمتر در معرض آسیبهای ناشی از روانشناسی زرد قرار میگیرند.
با این حال، باید توجه داشت که هر حوزه تخصصی ممکن است در برخی موارد تحت تأثیر تبلیغات نادرست یا روشهای غیرعلمی قرار گیرد، به ویژه زمانی که افراد غیرمتخصص یا منابع غیرموثق وارد این حوزهها شوند. بنابراین، برای حفظ سلامت جنسی و موفقیت در سکستراپی، مهم است که افراد به دنبال خدمات از متخصصان معتبر و با دانش علمی باشند و از روشهای مبتنی بر شواهد استفاده کنند. همچنین، آگاهیبخشی در مورد تفاوت میان روانشناسی علمی و روانشناسی زرد میتواند به پیشگیری از آسیبهای احتمالی کمک کند و افراد را از راهحلهای سطحی و نادرست که ممکن است به جای بهبود، مشکلات را تشدید کنند، دور نگه دارد.
سلامت جنسی علمی و سکستراپی اصولی، با رعایت استانداردهای تخصصی و اخلاقی، از آسیبهای روانشناسی زرد مصون میمانند و نقش مهمی در ارتقای تاب آوری و کیفیت زندگی جنسی و روانی ایفا میکنند.
source