خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – مهدی بخشی سورکی: استان قم با تولید سالانه ده‌ها هزار تن گوشت قرمز و عرضه بیش از ۱۶ هزار تن مازاد به استان‌های هم‌جوار، نه‌تنها نیاز داخلی جامعه ۱.۵ میلیونی خود را تأمین می‌کند، بلکه به یکی از محورهای اصلی تغذیه بازار تهران تبدیل شده است. در این میان، افزایش هزینه نهاده‌ها، ضرورت تکمیل واحدهای دامداری و لزوم حرکت از تولید خام به سمت زنجیره ارزش، به دغدغه‌های اصلی دامداران و سیاست‌گذاران بخش کشاورزی تبدیل شده است.
در شرایطی که امنیت غذایی یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های استراتژیک کشور به‌ویژه در دوره‌های نوسان اقتصادی و محدودیت‌های وارداتی است، استان قم نقش ویژه‌ای در تأمین گوشت کشور ایفا می‌کند.
این استان سالانه حدود ۳۱ هزار تُن گوشت قرمز تولید می‌کند، در حالی که میزان مصرف داخلی تنها ۱۹ هزار تُن برآورد شده است و با چنین ظرفیتی، قم روزانه ۴۰ تُن گوشت مورد نیاز کلان‌شهر قم را تأمین کرده و سالانه رقمی نزدیک به ۱۶ هزار تُن مازاد تولید را روانه استان‌های هم‌جوار به‌ویژه تهران می‌کند.
از مجموع تولیدات استان، ۲۴ تا ۲۵ هزار تُن مربوط به دام سنگین و حدود ۷ هزار تُن مختص دام سبک است و این ترکیب حکایت از ساختار صنعتی‌تر تولید در قم و حرکت به سمت دامداری‌های سنگین دارد.
همچنین گزارش‌ها نشان می‌دهد که سالانه مجموع تولید گوشت قرمز دام سبک و سنگین و طیور در استان به حدود ۶۰ هزار تُن نیز می‌رسد که این میزان، قم را در جایگاهی فراتر از یک تأمین‌کننده استانی قرار داده است.
در حال حاضر، استان قم دارای حدود ۴ هزار واحد دامداری سبک و سنگین در بخش‌های سنتی و صنعتی است و برآوردها نشان می‌دهد که بیش از ۷۰ درصد واحدهای دامداری استان تکمیل شده‌اند و حدود ۱۰۰ هزار رأس دام سنگین در واحدهای فعال نگهداری می‌شود.
افزون بر این، بیش از ۴۰۰ هزار رأس دام سبک نیز در استان گزارش شده و این آمار نشان می‌دهد که قم از نظر ظرفیت دامداری در وضعیت پایداری تولید قرار گرفته، اما برای رسیدن به موقعیت باثبات بلندمدت، نیازمند تقویت زیرساخت‌ها و تأمین مطمئن نهاده‌های دامی است.
در راستای حفظ ثبات بازار و حمایت از تولیدکنندگان، سازمان جهاد کشاورزی قم با انجام مکاتباتی با وزارت جهاد کشاورزی، درخواست خرید ۲۰ هزار رأس دام برای ذخایر استراتژیک را مطرح کرده و این اقدام در صورت اجرا، می‌تواند نقش قم را به‌عنوان یکی از مراکز اصلی پشتیبانی بازار گوشت کشور تثبیت کند و ضمن ایجاد اطمینان برای دامداران، از افت قیمت در دوره‌های مازاد عرضه جلوگیری نماید.
با وجود تولید مناسب گوشت در قم، صاحبان واحدهای دامداری نسبت به افزایش چشمگیر هزینه تولید گلایه دارندو به‌گفته دامداران، جو که اصلی‌ترین نهاده مصرفی برای تولید گوشت است، با افزایش قیمت و کاهش عرضه، فشار اقتصادی زیادی را بر واحدهای دامداری وارد کرده است، این در حالی است که هزینه‌های خوراک دام حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد قیمت تمام‌شده گوشت را شامل می‌شود و در شرایطی که استان نقشی ملی در تولید دارد، تثبیت قیمت نهاده‌ها و مدیریت هوشمند زنجیره تأمین یکی از مطالبات جدی دامداران محسوب می‌شود.
مصرف روزانه گوشت قرمز در استان قم به طور میانگین ۴۰ تن است
مهدی مؤمنی‌نسب در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به وضعیت تولید و مصرف گوشت قرمز در قم اظهار کرد: مصرف روزانه گوشت قرمز در این استان به طور میانگین ۴۰ تن است که برنامه‌ریزی لازم برای تأمین آن انجام شده و در حال حاضر مشکلی در عرضه ایجاد نشده است.
وی افزود: استان قم سالانه حدود ۲۳ هزار تن گوشت گوساله و ۷ هزار تن گوشت گوسفندی تولید می‌کند و بخش قابل‌توجهی از گوشت سنگین مورد نیاز در داخل استان تأمین می‌شود.
معاون توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان قم ادامه داد: اگرچه بخش عمده‌ای از نیاز به گوشت گوساله در استان تولید می‌شود، اما بخشی از گوشت گوسفندی مصرفی از دیگر استان‌ها وارد قم می‌شود، در عین حال بخشی از تولیدات گوشت سنگین قم نیز برای تأمین نیاز استان تهران به بازار این کلان‌شهر ارسال می‌شود.
قیمت گوشت قرمز در قم چقدر است؟
مؤمنی‌نسب با اشاره به وضعیت بازار گوشت در ماه‌های گذشته گفت: قیمت دام و گوشت قرمز طی یک سال اخیر در استان قم از ثبات نسبی برخوردار بود، با این حال در یک ماه گذشته شاهد رشد قیمت بوده‌ایم.
وی تصریح کرد: در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم دام زنده سنگین از ۳۰۰ هزار تومان به ۳۵۰ هزار تومان رسیده و قیمت گوشت مخلوط گوساله برای مصرف‌کننده در بازار به حدود ۷۵۰ هزار تومان افزایش یافته است.
به گفته وی، قیمت دام زنده گوسفندی نیز در حال حاضر ۳۵۰ هزار تومان است و هر کیلو گوشت گوسفندی برای مصرف‌کننده ۸۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود.
معاون توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان قم با اشاره به تقاضای موجود برای گوشت میش در بازار استان اظهار کرد: دام زنده میش با قیمت هر کیلو ۲۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود و قیمت هر کیلوگرم گوشت آن برای مصرف‌کننده ۶۵۰ هزار تومان است.
وی مشکلات ایجاد شده در تأمین نهاده‌های دامی را یکی از دلایل افزایش قیمت‌ها عنوان کرد و افزود: در هفته‌های اخیر حجم تقاضا برای نهاده‌های دامی در کشور افزایش یافته و به‌ویژه در بخش جو با محدودیت‌هایی در تأمین روبه‌رو بوده‌ایم.
مؤمنی‌نسب ابراز امیدواری کرد: با برنامه‌ریزی انجام‌شده، مشکل تأمین نهاده‌ها طی دو هفته آینده برطرف شود و شرایط مناسب‌تری برای تولیدکنندگان بخش دام و مرغ فراهم آید.
حمایت جهاد کشاورزی از پایداری تولید گوشت قرمز
سازمان جهاد کشاورزی قم از ایجاد امکان واردات دام پایه پروار برای دامداران استان با همکاری سازمان‌های جهاد کشاورزی قم و سیستان و بلوچستان خبر داد و این اقدام را گامی در جهت تقویت تولید، تثبیت بازار و کاهش هزینه‌های دامداران دانسته است.
بر اساس هماهنگی‌های انجام‌شده میان سازمان جهاد کشاورزی قم و سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان، دامداران قمی می‌توانند با ثبت سفارش و طی مراحل قانونی از طریق اداره کل دامپزشکی استان، نسبت به تأمین و واردات دام پایه پروار اقدام کنند که این طرح می‌تواند نقش بسزایی در بهبود شرایط دامداری‌ها داشته باشد.
تأمین دام پایه پروار از استان‌های دارای ظرفیت تولید، موجب کاهش فشار هزینه‌ای بر دامداران قمی می‌شود و زمینه افزایش بهره‌وری و پایداری تولید گوشت قرمز را در استان فراهم می‌کند.
دامداران و مرغداران قمی در حوزه پرورش انواع دام سبک و سنگین دارای تجربه و مهارت قابل توجهی هستند که این توانمندی باعث شده استان در حوزه تولید محصولات پروتئینی وضعیت مطلوبی داشته باشد.
همزمان با تلاش بهره‌برداران برای تأمین گوشت مورد نیاز مردم، سازمان جهاد کشاورزی قم نیز با تمرکز بر سیاست پشتیبانی از تولید، تمامی توان خود را در راستای تسهیل تأمین نهاده، ایجاد ثبات در بازار و توسعه ظرفیت‌های تولید به‌کار گرفته است.
نظارت مستمر کارشناسان جهاد کشاورزی و دامپزشکی بر فعالیت واحدهای تولیدی، یکی از عوامل مهم ارتقای سطح سلامت و کیفیت گوشت در قم است.
نزدیکی به بازار پایتخت، برخورداری از منابع ژنتیکی ارزشمند در حوزه دام و طیور و فراهم بودن بستر سرمایه‌گذاری، قم را به یکی از استان‌های توانمند در حوزه تولید گوشت قرمز و گوشت مرغ تبدیل کرده است.
بیش از ۱۵ هزار نفر در بخش دام و طیور استان به صورت مستقیم فعالیت دارند
در حال حاضر بیش از ۱۵ هزار نفر در بخش دام و طیور استان به صورت مستقیم فعالیت دارند و حدود ۳۰ هزار نفر نیز به صورت غیرمستقیم از این صنعت ارتزاق می‌کنند که این امر اهمیت اقتصادی این حوزه را دوچندان کرده است.
بیش از ۴۰ درصد ارزش افزوده تولیدات بخش کشاورزی قم متعلق به دام و طیور است و این آمار نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری گسترده و نقش راهبردی این بخش در اقتصاد استان است.
قم امروز تنها یک تولیدکننده نیست و این استان نقش پشتیبان بازار ملی و تأمین‌کننده راهبردی تهران را ایفا می‌کند.
با وجود مازاد تولید و ثبات نسبی عرضه، حل مشکلات نهاده‌ها، حمایت از دامداران و تکمیل واحدهای نیمه‌فعال می‌تواند قم را به قطب ملی و حتی صادراتی در حوزه تولید گوشت تبدیل کند؛ قطبی که هم امنیت غذایی کشور را تضمین خواهد کرد و هم اشتغال پایدار در بخش کشاورزی را توسعه خواهد داد.
source